Elusen gadwriaeth ydy Plantlife sy’n gweithio’n genedlaethol ac yn rhyngwladol i achub blodau, planhigion a ffwngi gwyllt sydd o dan bygythiad ac y mae’n berchen ar oddeutu 4,500 erw o warchodfeydd natur yng Nghymru, Yr Alban a Lloegr. Mae gan Plantlife 11,000 o aelodau a chefnogwyr a HRH Tywysog Cymru ydy ei Noddwr. Mae Cymru yn gartref i 23 o Ardaloedd Pwysig i Blanhigion, megis hen fwyngloddiau sy’n gyfoethog mewn cen prin, a thirlun Eryri gyda’i fflora uwchdir sydd o dan bygythiad, ac Ynys Sgomer, sy’n gyfoeth o wymon morol.

Comisiynodd Plantlife RHD Consultancy Cyf i adolygu ei bolisi iaith Gymraeg a’i Gynllun Iaith a baratowyd o dan Ddeddf Iaith 1993 yn wreiddiol, ac felly yr oedd angen eu diweddaru er mwyn cwrdd â gofynion deddfwriaethol newydd. Gwnaethom adolygiad llawn a chyflwyno papurau yn cynnwys argymhellion ar gyfeiriad strategol a gweledigaeth y sefydliad a’i ddatganiad polisi. Darparom wasanaeth ymgynghorol hefyd ar sut i brif-ffrydio a gweithredu’r strategaeth yn ei swyddfeydd ar draws y DU. Darparom sesiynau mentora 1-1 i staff a gweithiom ar y cyd ar ddrafftiau, yn adolygu a golygu yn ôl yr angen, er mwyn sicrhau bod y polisi yn cydymffurfio â’r ddeddfwriaeth ddiweddaraf ac yn cwrdd ag anghenion y sefydliad. O ganlyniad i’n gwaith, cymeradwyodd y Bwrdd Rheoli y polisi newydd, sy’n amlinellu’r cyfeiriad strategol yn glir, yn cydymffurfio â’r ddeddfwriaeth, ac yn cynorthwyo’r sefydliad i fwrw ati i’r dyfodol..

Roedd Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy wrthi yn paratoi Cynllun Datblygu Lleol newydd yn 2019 a chomisiynwyd RHD Consultancy Cyf i weithio ar gyfres o asesiadau traw effaith ar y Gymraeg. Gwnaethom adolygu’r polisi cyfredol ar gynllunio a’r iaith Gymraeg ac ymchwiliom y ddeddfwriaeth a’r datblygiadau diweddaraf yn y maes polisi cynllunio gan gynnwys y Nodyn Technegol Cyngor 20 newydd a’r Polisi Cynllunio Cymru (2018). Gwnaeth yr ymchwil hynny fwydo i mewn i’r gwaith o lunio polisi cynllunio newydd ar y Gymraeg. Drwy ddadansoddi ystadegol, clustnodom ardaloedd sy’n strategol bwysig i’r iaith Gymraeg a hefyd fe ddatblygom ffordd arloesol o asesu traw effaith lleoliadau a oedd yn cael eu cyflwyno ar gyfer eu datblygu. Cwblhaom asesiad traw effaith cynhwysfawr o’r Strategaeth a Ffefrir ac ar leoliadau unigol ar gyfer datblygu arfaethedig. Cyhoeddwyd ein asesiad traw effaith law yn llaw gyda’r Strategaeth a Ffefrir ar gyfer ymgynghori, fel rhan o’r broses gynllunio statudol.

Cwrteisi, Tyfu, Hybu yw enw strategaeth Awdurdod Cyllid Cymru ar y Gymraeg, a ysgrifennwyd gan RHD Consultancy Cyf. Sefydlwyd yr Awdurdod newydd i gasglu refeniw trethu i Gymru yn 2017 a gofynnwyd i ni lunio strategaeth arloesol a phellgyrhaeddol ar gyfer y pum mlynedd nesaf. Gweithiom yn agos gyda’r tîm arwain uwch a’r holl staff i gydweithio a chyd-greu’r strategaeth. Arweiniom sesiynau ar-lein, gweithdai mewn timoedd, cyfweliadau gyda rheolwyr ac arweinwyr a holiadur staff, a gweithiom ar y cyd i lunio’r strategaeth. Cafodd y strategaeth ei chytuno gan y Bwrdd a’i lansio ym mis Medi 2020, ac mae’n uchelgeisiol ac yn dangos y glir fod yr Awdurdod yn bwriadu cyfrannu tuag at nodau Llywodraeth Cymru yn ‘Cymraeg 2050’.

Testimonial – Ceri Sullivan

“The WRA is a relatively new organisation which was established in October 2017 and so we are awaiting the arrival of our Welsh Language Standards. As a non-ministerial Government department we are complying with Welsh Governments Welsh Language standards where proportionate, but we felt that we needed a strategy and a set of principles that reflected us – our culture and ways of working.

We met with Rachel initially to discuss our requirements and the services RHD Consultancy offer, Rachel’s enthusiasm and thoughts and ideas were exactly what we were looking for.

As a small organisation of approx. 80, we very much believe in engagement with our people and we were keen to take that same approach to ensure our staff feel a sense of ownership over the strategy. Rachel was full of ideas on how this could be done and carried out many 1-2-1’s and group engagement sessions to reach all staff and get their feedback at different stages of development – she was then able to use this feedback to shape our strategy.

Our strategy was welcomed by our people, our Executive team and our Board of Directors, it is something that feels like us and it meets the needs and preferences of our people and customers whilst complementing our statutory requirements – we are now in the process of starting implementation!”

Penodwyd Rachel fel mentor staff i mi yn ôl yn 2012 pan gychwynnais mewn swydd fel Cydymaith Ymchwil. Roeddwn wedi cymryd y swydd ar ôl cyflwyno doethuriaeth a symud o Ogledd Cymru, felly er fy mod yn edrych ymlaen at y rôl newydd, roeddwn ar goll braidd hefyd! Darparodd Rachel oriau o drafod, a chyngor gwerthfawr i mi ynglŷn â sut i ddatblygu fel ymchwilwraig. Oherwydd ei bod hi mewn rôl allanol, roedd modd iddi gynnig gwybodaeth ddiduedd ynglŷn â sut i ddatblygu fy ngyrfa ymchwil, ac fe roddodd amser a gofal i’r gwaith, rhywbeth sydd wedi aros gyda mi hyd heddiw. Mae hi’n dyfalbarhau wrth fynd at unrhyw dasg, a wastad yn rhoi’r amser sydd ei angen i ddarparu’r wybodaeth y mae ei hangen ar unigolion i lwyddo. Oherwydd ei chyngor, rwyf wedi cyhoeddi yn fy maes, wedi edrych ar nifer o gyfleoedd cyllid ymchwil ac wedi dod yn rhan o adran academaidd ddynamig lle mae fy sgiliau yn cael eu cydnabod. Rwy’n falch o gymeradwyo Rachel fel mentor, ac mae hyn wedi ei seilio ar fy mhrofiad o weithio gyda hi dros y blynyddoedd.

Dr Mirain Rhys, Cardiff University.